Vrije val

Waarom we hier tenten op het podium zien staan, wil Robyn Orlin niet verklappen. Dans Magazine spreekt de Zuid-Afrikaanse choreografe voorafgaand aan het theater, dans en muziekfestival Afrovibes, 28 september t/m 9 oktober in Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag. Ze zoekt naar woorden: ‘We spelen met sterke beelden… Het kostuum dat ze hier aanheeft ondergaat later ook een metamorfose…’ En dan, grinnikend: ‘Mijn stukken hebben altijd van die lange titels, want ik weet niet goed hoe ik over mijn werk moet praten.’

Prachtig beeldend, zijn die titels meestal. A World Full of Butterflies, it Takes Balls To Be A Caterpillar… Some Thoughs on Falling heet het stuk dat te zien zal zijn tijdens Afrovibes 2017. Het bestaat uit twee solo’s van dansers Elisabeth Tambwe en Eric Langue. ‘Het gaat over wat het betekent te vallen,’ legt Orlin uit. ‘Zowel in fysiek opzicht, als existentieel, theoretisch, cultureel…’

Twin Towers
Het idee voor een dansvoorstelling over vallen stamt uit 2005. ‘Ik regisseerde iets voor de Nationale Opera in Parijs en wilde een foto gebruiken van iemand die op 9/11 uit de Twin Towers viel. De dansers werden heel kwaad op me. Ze weigerden daaraan mee te werken. Het is een heel geladen beeld, ik was in New York toen de Towers vielen, maar toch was ik verbaasd over hun woede. Ik verliet de opera denkend: Wow! Daar moet ik iets mee doen.’

Vluchtelingententen
Wie aan vallen denkt, denkt natuurlijk aan de mythologische Icarus, maar Orlins fantasie reikt verder. Ze staat bekend om haar associatieve en verrassende gebruik van dans, tekst, video, zang en humor. ‘Het stuk gaat ook over de cyclus van de rups. Die verschillende metamorfoses, dat is een meer abstracte manier van vallen.’ En zo veranderen in het stuk felgekleurde vluchtelingententen dus in vlinders en kruipen dansers in of uit hun cocon.

Vlinders
‘Want het hangt er maar vanaf in welke richting je wilt vallen. Elisabeth ziet zichzelf als rups. Eric kiest ervoor een vlinder te zijn. Het is een reis door hun wereld.’ In de solo van Elisabeth Tambwe spelen Nina Simone en Billie Holiday een grote rol, zwarte vlinders die prachtig vlogen maar helaas ook diep vielen. ‘Dat zijn zwarte artiesten waarmee ze zich identificeert. Ik besloot haar stuk echter ook in de context te plaatsen van de val van Wall Street en de vluchtelingen in Europa. Erics solo is totaal anders. Die gaat meer over zijn relatie met mij en over wat vallen voor hem betekent als surfer en balletdanser.’

Vrijheid
Afrovibes staat dit jaar in het teken van Fragile Freedom. De organisatie schrijft op de website over de polarisatie in de wereld en de kwetsbaarheid van democratie en vrijheid. Roby Orlin fladdert op haar kenmerkende, poëtische manier rond het thema: ‘Als we zouden kunnen leren dat het oké is te vallen… Als we konden begrijpen dat het ons ook vrijheid kan geven en een andere manier om in de wereld te staan, de erkenning dat we kwetsbaar zijn… Ja, dan zou het een betere wereld zijn.’

Gepubliceerd in Dans Magazine 4/2017